Bronşit Nedir?
Bronşit Nedir ve Belirtileri Nelerdir?
Bronşit, bronşların iltihaplanmasına bağlı olarak gelişen bir hastalıktır. Bronşlar, akciğerlere hava taşıyan tüplerdir. Bronşitte bronşlarda mukoza üretiminin artması ile öksürüğün başladığı bronşite virüsler ve bakteriler neden olur.
Bronşit Çeşitleri
Bronşit, iki ana gruba ayrılır:
- Akut bronşit: Genellikle bir üst solunum yolu enfeksiyonunun ardından ortaya çıkan ve 7-10 gün içinde iyileşen bronşit türüdür.
- Kronik bronşit: En az 3 ay boyunca devam eden bronşit türüdür.
Akut Bronşit Belirtileri
Akut bronşitin en yaygın belirtileri şunlardır:
- İnatçı öksürük
- Balgam
- Yüksek ateş
- İştahsızlık ve kilo kaybı
Akut bronşitte öksürük, genellikle kuru başlar ve sonra balgamlı hale gelir. Öksürük, geceleri daha şiddetli olabilir. Balgam, genellikle sarı veya yeşil renktedir. Yüksek ateş, akut bronşitin en yaygın belirtilerinden biridir. İştahsızlık ve kilo kaybı da yaygın olarak görülür.
Kronik Bronşit Belirtileri
Kronik bronşitin belirtileri, akut bronşitten farklı olarak daha hafiftir ve uzun süre devam eder. Kronik bronşitin en yaygın belirtileri şunlardır:
- Kronik öksürük
- Balgam
- Nefes darlığı
- Hırıltılı solunum
- Göğüs sıkışması
Kronik bronşitte öksürük, genellikle kuru başlar ve sonra balgamlı hale gelir. Balgam, genellikle sarı veya yeşil renktedir. Nefes darlığı, kronik bronşitin en yaygın belirtilerinden biridir. Hırıltılı solunum ve göğüs sıkışması da sıklıkla görülür.
Bronşitin Nedenleri
Bronşitin en yaygın nedeni, virüslerdir. Ancak bakteriler, alerjiler ve kimyasallar da bronşite neden olabilir.
Viral Bronşit
Viral bronşit, en yaygın görülen bronşit türüdür. Soğuk algınlığı, grip ve diğer üst solunum yolu enfeksiyonları, viral bronşite neden olabilir.
Bakteriyel Bronşit
Bakteriyel bronşit, genellikle viral bronşitin ardından ortaya çıkar. Streptococcus pneumoniae, Haemophilus influenzae ve Moraxella catarrhalis gibi bakteriler, bakteriyel bronşite neden olabilir.
Alerjik Bronşit
Alerjik bronşit, bir alerjenin veya alerjiniz olan bir şeyin neden olduğu bronşların iltihaplanmasıdır. Polen, küf, toz akarları ve hayvan tüyleri gibi alerjenler, alerjik bronşite neden olabilir.
Kimyasal Bronşit
Kimyasal bronşit, dumanlı ortamlarda bulunmak, kimyasallara maruz kalmak veya bazı ilaçları kullanmak gibi nedenlerle ortaya çıkabilir.
Bronşitin Tanısı
Bronşitin tanısı, genellikle hastanın öyküsü ve fizik muayenesi ile konulabilir. Ancak bazı durumlarda, bronkoskopi gibi ileri tetkikler gerekebilir.
Bronşitin Tedavisi
Bronşitin tedavisi, altta yatan nedene göre değişiklik gösterir.
Viral Bronşit
Viral bronşitte genellikle tedaviye gerek yoktur. Ancak belirtileri hafifletmek için öksürük şurubu, balgam söktürücü ve ağrı kesici ilaçlar kullanılabilir.
Bakteriyel Bronşit
Bakteriyel bronşitte, antibiyotik tedavisi gereklidir. Antibiyotik tedavisi, belirtilerin genellikle 7-10 gün içinde kaybolmasını sağlar.
Alerjik Bronşit
Alerjik bronşitte, alerjenlerden uzak durmak ve antihistaminikler, kortikosteroidler ve bronkodilatörler gibi ilaçlar kullanmak gerekir.
Kimyasal Bronşit
Kimyasal bronşitte, maruz kalınan kimyasaldan uzak durmak ve gerekli durumlarda oksijen tedavisi veya kortikosteroidler gibi ilaçlar kullanmak gerekir.
Bronşitin Komplikasyonları
Bronşitin komplikasyonları, genellikle kronik bronşitte görülür. Kronik bronşit, astım, kalp hastalığı ve akciğer kanseri gibi ciddi hastalıklara yol açabilir.
Bronşitten Korunmak İçin Neler Yapılmalı?
Bronşitten korunmak için şu önlemler alınabilir:
- Ellerinizi sık sık yıkayın. Ellerinizi sabun ve suyla en az 20 saniye yıkayın. Özellikle yemek hazırlamadan önce, yemek yedikten sonra, tuvaletten sonra ve hasta biriyle temas ettikten sonra ellerinizi yıkayın.
- Grip ve zatürre aşısı olun. Grip ve zatürre aşıları, bronşiti önlemeye yardımcı olabilir.
- Sigara içmeyin ve sigara dumanına maruz kalmaktan kaçının. Sigara içmek, bronşitin en önemli risk faktörlerinden biridir.
- Alerjenlerden uzak durun. Polen, küf, toz akarları ve hayvan tüyleri gibi alerjenler, alerjik bronşiti tetikleyebilir.
- Temiz hava soluyun. Kirli hava, bronşit riskini artırabilir.
- Bol su için. Bol su içmek, mukus üretimini azaltmaya yardımcı olabilir.
- Sağlıklı beslenin. Meyve, sebze ve kepekli tahıllar gibi sağlıklı besinler, bağışıklık sisteminizi güçlendirmeye yardımcı olabilir.
Bronşit Belirtileri Varsa Ne Yapmalı?
Bronşit belirtileri varsa, bir doktora görünmeniz önemlidir. Doktorunuz, belirtilerinizin nedenini belirlemek için muayene yapabilir ve gerekli testleri isteyebilir.
Bronşit, genellikle kendi kendine iyileşen bir hastalıktır. Ancak belirtileriniz şiddetliyse veya uzun süre devam ediyorsa, doktorunuza görünmeniz önemlidir.